NUMERY 29-45 (od ul. Stanisława Więckowskiego do ul. Zielonej)

29

Kamienica przy ulicy Piotrkowskiej 29 to dawna siedziba warszawskiego banku „Wilhelm Landau”. Filia tego banku powstała w Łodzi w 1870 r. W początkach XX wieku bank Landaua nabył działkę na rogu ulic Więckowskiego (dawniej Cegielnianej) i Piotrkowskiej, na której wystawił swoją siedzibę – zarówno wówczas, jak i dzisiaj – jeden z najbardziej efektownych gmachów przy ulicy Piotrkowskiej. Realizację powierzono firmie „Olszer i Szczecinski” a budynek zaprojektował łódzki architekt Gustaw Landau-Gutenteger. Narożny budynek składa się z dwóch skrzydeł połączonych zaokrąglonym narożnikiem, na którym umieszczona została efektowna kopuła. Architektura budynku łączy neobarokową formę wzorowaną na ówczesnej architekturze berlińskiej i paryskiej, z detalami secesyjnymi. W fasadzie i na kopule widoczne są ornamenty roślinno-geometryczne i charakterystyczne maszkarony. Wnętrza kamienicy mają także secesyjny wystrój. Elewacja kamienicy od strony ulicy Piotrkowskiej ma sześć okien, a dłuższa od strony Więckowskiego – osiem. Obie elewacje łączy półokrągły narożnik o trzech oknach, zwieńczony kopułą. Nad głównym portalem, od ulicy Piotrkowskiej głowa Merkurego – boga handlu, w otoczeniu liści i roślin, a w łuku portalu inicjały właściciela WL wplecione w dekoracje roślinne. Typowo secesyjne drzwi z metalowymi ozdobami. Bank zajmował w tej kamienicy jedynie pierwsze piętro, na drugim i trzecim wynajmowano cztery wielopokojowe luksusowe mieszkania, natomiast parter wynajmowano na sklepy. W latach międzywojennych gmach został sprzedany Polskiemu Bankowi Przemysłowemu we Lwowie, później zaś właścicielowi prywatnemu. 

Tablica na fasadzie od strony ulicy Piotrkowskiej, m.in. z cytatem z wiersza, upamiętnia poetę Młodej Polski Tadeusza Micińskiego, który urodził się w 1873 roku w domu, stojącym poprzednio na miejscu obecnego. Na budynku jest również nowa tabliczka informacyjna o tym zabytku.

Trzeba powiedzieć, że ta kamienica robi ogromne wrażenie, rzeczywiście jest to arcydzieło, które w dodatku można podziwiać z dwóch stron. Niestety nie można zobaczyć, jak wygląda od strony podwórka, bo brama mieszcząca się od strony ul. Więckowskiego jest zamknięta. Obecnie od strony narożnika mieści się w niej sklep, który posiada kącik kawiarniano-cukierniczy pod nazwą "Miś". Kamienica ma swoją stronę w Wikipedii: http://pl.wikipedia.org/wiki/Dom_bankowy_Wilhelma_Landaua. 
 

31

Neobarokowa kamienica z 1899 roku, należała do Alfreda Gehlinga, a projektował ją Gustaw Landau-Gutenterger. Piękny trójkątny wykusz o wysokości trzech pięter, ozdobne balkony we wnękach – każdy inny, nad balkonami ozdobny szczyt z owalnym okienkiem. Ozdobne okna z głowami dzieci i zwierząt. Na budynku nowa tabliczka informująca o zabytku. Jak pisze nowy przewodnik po podwórkach, w bramie tej domy połączone są drewnianym balkonem-tunelem, w jednej z oficyn nie zbudowano bowiem schodów na piętro...  Niestety mimo pewnych starań nie udało mi się tego zobaczyć na własne oczy...

Mieści się tu od 1989 roku Galeria Sztuki Piotra Uznańskiego. Galeria ta najwyraźniej nastawia się na handel sztuką, nie na zwiedzanie przez turystów, ale od czasu do czasu organizuje jakieś imprezy, i chyba można ją po prostu oglądać.. Czynna codziennie oprócz niedziel. Choć ostatnio na drzwiach nie było nawet godzin otwacia...

Podwórka kamienic 31-39 mają układ ukośny w stosunku do linii ulicy Piotrkowskiej, co jest pozostałością dawnego układu gruntów Łodzi rolniczej, która w tym miejscu oparła się regulacjom przeprowadzanym w 1. połowie XIX stulecia. Skośnie do budynku frontowego stoją również 2 trzypiętrowe oficyny. Wspomniane „krzywe” podwórka powstały na parcelach, których granice odzwierciedlają układ granic i miedz dawnych pól położonych na południe od zakładanego w latach 20. XIX w. centrum Nowego Miasta.

33

Jak informuje Internet, w tym budynku była prywatna Synagoga Dydiego Bergera zbudowana w 1891 roku. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę. Była to zapewne synagoga w prywatnym mieszkaniu. Kamienica wymaga odświeżenia, jest trochę odrapana. Mieści się w niej Galeria Sztuki 33 (jest to jedna z tych "galerii", które zajmują się właściwie handlem, a nie działalnością wystawienniczą, nie należy ich utożsamiać z galeriami będącymi formą muzeum). Banalne podwórko ma jeden ciekawy element – między wszystkimi oknami znajdują się kwadratowe dekoracje z tynku o innej fakturze niż pozostała ściana.

35

Kamienica Rodziny Schimmel z k. XIX w. Ciekawa kamienica z purpurowych cegieł, z bogatymi pastelowymi sztukateriami, wymagająca jednak pilnie odświeżenia. Ciekawe dekoracje okien. W podwórku mieści się nowa i bardzo piękna kawiarnia „Dekadencja” http://testujemylodz.blogspot.com/2009/09/dekadencja.html. Została laureatem konkursu „Punkt dla Łodzi” ‘2010 „za cudną, ręcznie stworzoną, dekadencką witrynę. Również i wnętrze jest utrzymane w podobnym klimacie”. Niedawno powstało tam "Kokaburra Studio" - Galeria Sztuki Studio Promocji Kultury.

37

Kamienica Dawida Szmulewicza. W 1894 roku właścicielem działki został Dawid Szmulewicz. Na jego zamówienie w 1903 roku wzięty architekt Gustaw Landau-Gutenteger opracował projekt nowej kamienicy, o elewacji w modnym wówczas stylu secesji, z oficynami. Projekt zrealizowano już w 1904 roku. Jest to imponująca pięciokondygnacyjna kamienica czynszowa, wzniesiona na planie prostokąta, z wykuszem na osi, z dwoma oficynami od zachodu, ustawionymi skośnie do budynku frontowego i jedna poprzeczną zamykającą podwórze od zachodu. Oficyny są trzypiętrowe z poddaszami. Wykusz przez trzy piętra, na planie prostokąta, wsparty na wolutowych wspornikach nad parterem, zakończony jest u szczytu balkonem. Nad najwyższą kondygnacja wznosi się ciekawa, smukła kopuła nakryta hełmem. Nadproża okien fasady ozdobione są ornamentem o charakterze secesyjnym: liście, wstęgi, głowy lwów i maski kobiece (maszkarony). Okna na drugim i trzecim piętrze prostokątne, wąskie i wysokie. Okna pierwszego, czwartego piętra i okna w górnej części wykusza zamknięte łukiem odcinkowym – spłaszczonym. Architekt zaprojektował również stolarkę drzwi i okien, bramę i kraty o delikatnym, charakterystycznym dla secesji rysunku. W sumie kamienica jest bardzo okazała i bardzo piękna.

Tylna elewacja kamienicy jest odświeżona, ale podwórko, niestety – dramat.

Zachowała się dekoracja bramy wjazdowej, balustrada schodów, a także sztukatorski wystrój pomieszczeń i klatek schodowych – tak piszą w źródłach, ale nie można tego zobaczyć, bo budynek jest zamknięty. Wraz z kopułami kamienic nr 11 i 29 tworzą w perspektywie ulicy piękny zespół. Kamienica ta ma swoją stronę w Wikipedii: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kamienica_Dawida_Szmulewicza .

Przed budynkiem stoi jeden z pomników ulicznych – Lampiarz (Latarnik).  Upamiętnia on pierwsze w Łodzi elektryczne oświetlenie witryny sklepu „American Diamant Palace”, które miało miejsce 7 maja 1906 roku. Jego autorem jest Marcel Szytenchelm. Pomnik „Lampiarza”, czyli bezimiennego elektryka, odsłonięty został 21 września 2007. Okazją była setna rocznica zawodowej elektryki w Łodzi. 
Od frontu usytuował się ostatnio - przy aplauzie mediów - duży antykwariat "Book się Rodzi", a jeszcze później - video game bar "Insert Coin". Tutaj jest FOTOKOD!

39

Kamienica pięknie odnowiona, piękne obramowania okien, kolumny, balkony żeliwne. Podwórko czyste, choć skromne, tylna elewacja częściowo odnowiona. W podwórku dość paskudne kolorowe graffiti: napis i kobieta w kostiumie kąpielowym. Można przejść w głąb przez kolejną bramę na drugie podwórko. 

41

Kamienica została zbudowana w II połowie XIX wieku dla Wilhelma Matza,  zaś w 1903 roku, gdy jej właścicielem był Robert Weyrauch,  podwyższono ją, zaś na frontonie umieszczono efektowne ozdoby secesyjne.  Są to żłobienia  w postaci fal, liście kasztanowca z kasztanami, trzy malowidła-polichromie z motywami roślinnymi... Posiada francuski dach z mansardami. Kamienica została wyremontowana w II połowie 2011 roku. Prześwit bramny, posiadający ozdoby, lecz na razie dość zaniedbany, zostanie również odremontowany w późniejszym terminie. W podwórku mieści się sklep Nadis z „Przyprawami świata”, a od frontu pizzeria sieciowa „Solo” i "Kebab House", który zastąpił działającą jedynie ok. roku w tym samym miejscu knajpę "Łodzianka" nawiązującą do klimatów PRL-owskich.

43

Kamienica Oszera (Oskara) Kohna. Kamienica ta powstała w wyniku przebudowy domu Oszera Kohna, jednego z najważniejszych łódzkich przedsiębiorców początku XX wieku. Jest dziełem Gustawa Landau–Gutentegera i pierwszym przykładam secesji w Łodzi. Kamienica powstała w la­tach siedemdziesiątych XIX wieku. W 1901 roku otrzymała w wyniku przebudowy charakter secesyjny, z kopułą zwieńczoną bukietem z liści i kwiatów. Przebudowę zaprojektował mający w tym budynku swoją pracownię architekt Gustaw Landau-Gutenteger. Typowe dla secesji berlińskiej są, obramienia okien przypominające pnie drzew i nadproża pokryte stylizowanymi liśćmi. Liczne ornamenty roślinne; wspaniałe trójdzielne okno nad drugim piętrem; kopuła z kulą zbudowaną z liści. Zadbana, wyremontowana, również secesyjna brama. Na budynku jest nowoczesna szklana tabliczka z informacją o zabytku.

W podwórzu kamienicy, od 1899 roku istniała Synagoga Eliakima Gliksmana i Jakuba Jankielewicza. Przez wiele lat mieścił się tam, dobrze ukryty, choć bardzo popularny, „Zapiecek” – oberża folkowa. Miejsce spotkań „wodniaków”, organizował również koncerty szantowe i regularne cotygodniowe spotkania z piosenką turystyczną i poezją. Z przykrością stwierdziłam, że "Zapiecek" zniknął z Piotrkowskiej. Pozostała strona internetowa, z której wynika, że podobnych klimatów należy teraz szukać już tylko w pubie "Keja" i barze "Bukowina", w innych rejonach Łodzi. Bardzo szkoda! Tutaj jest FOTOKOD!

45

Bardzo duża, narożna kamienica z arkadami. Jest ładna i ozdobiona, ale niemiłosiernie BRUDNA, jakby dosłownie przyciągała kurz. Ma ozdobne szczyty, cztery wazy wkomponowane między oknami, kolumny jońskie i korynckie obok okien. Reprezentuje połączenie stylu klasycystycznego z neorenesansowym. Wejście na podwórko od strony ul. Zielonej jest zamknięte.

SKRZYŻOWANIE Z ULICĄ ZIELONĄ